گویش کلیمیان اصفهان. کتاب گویش کلیمیان اصفهان تألیف دکتر ایران کلباسی، چاپ پژوهشگاه علوم اسلامی و مطالعات فرهنگی، با موشکافی در زبان کلیمیان اصفهان، به معرفی دقیق این گویش و نیز به بیان قواعد دستوری آن پرداخته است. این گویش به زبان محلی حسن آباد بسیار شباهت دارد و موارد اختلافی اندک است. چنین اختلاف هایی میان سخن گفتن مناطق گوناگون جرقویه نیز دیده می شود.
به عنوان نمونه صرف یکی از افعال را از صفحه ی 94 نقل می کنم:
خانه هستم: کیه دروُن
خانه هستی: کیه در ری
خانه است: کیه دروو
خانه هستیم: کیه درریم
خانه هستید: کیه دررید
خانه هستند: کیه درریند
جا دارد علاقه مندان به زبان و ادبیات حسن آبادی، قواعد زبان کلیمیان اصفهان را با زبان خودمان مقایسه و موارد موافق و مغایر را استخراج کنند و گامی برای شناسایی زبان حسن آبادی بردارند.
قابل توجه است که تطبیق زبان ما با گویش کلیمیان اصفهان به این معنا نیست که زبان ما در واقع برای کلیمیان بوده بلکه زبان جرقویه ای از زبان های کهن ایران است که برخی ـ از جمله کلیمیان و حسن آبادی ها ـ آن را تا عصر حاضر حفظ کرده اند.
منبع مهم دیگر برای آشنایی با زبان حسن آبادی کتاب گرکویه سرزمینی ناشناخته برکران کویر تألیف علی شفیعی نیک آبادی است که نباید از آن غفلت کرد.
محمود صادقی
